«Αγκάθι» η ενδοοικογενειακή μετάδοση του κορωνοΐού – «Κλειδί» για την πανδημία στην Κρήτη ο ήπιος χειμώνας

Προβληματισμό παρά την σταθεροποίηση των κρουσμάτων, συνεχίζει να προκαλεί ο σταθερά υψηλός αριθμός διασωληνώσεων και νοσηλειών ασθενών με κορωνοΐό στις κλινικές Covid και τις ΜΕΘ, με το μεγάλο “αγκάθι” να παραμένει η ενδοοικογενειακή μετάδοση του ιού που “χτυπά” μεγαλύτερες ηλικίες.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι νοσηλείες να έχουν αυξηθεί, την ίδια ώρα που οι νοσηλευόμενοι με Covid μπορεί να χρειαστεί να παραμείνουν στο Νοσοκομείο ακόμη και ένα μήνα προκειμένου να αναρρώσουν, ιδιαίτερα αν εμφανίσει επιπλοκές.

Όπως εξήγησε μιλώντας στον ΤΕΑΜ FΜ η Διευθύντρια της Παθολογικής Κλινικής του Νοσοκομείο Ρεθύμνου, λοιμωξιολόγος Ελένη Ιωαννίδου, παρά τον αριθμό των κρουσμάτων που έχει σταθεροποιηθεί “τα σοβαρά περιστατικά τα οποία χρειάζονται νοσηλεία δεν έχουν μειωθεί στην πράξη”.

Στο ερώτημα πάντως για το πως ερμηνεύεται από την επιστημονική κοινότητα ο υψηλός αριθμός δια σωληνωμένων αλλά και θανάτων στη χώρα, παρά την σταδιακή μείωση των κρουσμάτων, η κα Ιωαννίδου εξήγησε πως βασική αιτία,πλέον μετά το lockdown και τον περιορισμό της μετάδοσης στους νέους, είναι η ενδοοικογενειακή μετάδοση του ιού και συγκεκριμένα: “Αυτή η περίοδος είναι περίοδος ενδοοικογενειακής μετάδοσης. Βλέπουμε λόγω του Lockdown μικρότερη μετάδοση μεταξύ των νέων, όμως το φορτίο της νόσου που υπάρχει ήδη στην κοινότητα μεταδίδεται ενδοοικογενειακά στους πιο ηλικιωμένους. Για το λόγο αυτό τα περιστατικά που έχουμε μπορεί στο σύνολό τους να είναι λιγότερα αλλά είναι σοβαρότερα, σε μεγαλύτερες ηλικίες και οδηγούν τους ανθρώπους για νοσηλεία στα Νοσοκομεία. Επιπλέον, χρειάζονται περισσότερη νοσηλεία και φυσικά όλο αυτό εξελίσσεται και υπάρχει μεγαλύτερος αριθμός διασωληνώσεων και εισαγωγής σε ΜΕΘ. Η νοσηλεία περιστατικών είναι μακρόχρονη. Ηλικιωμένοι ασθενείς και σε εμάς που νόσησαν με κορωνοιό και μπήκαν στην κλινική Covid νοσηλεύτηκαν για διάστημα τριών εβδομάδων ακόμη και μήνα γιατί μετά υπάρχουν και επιπλοκές και δυσκολίες με το οξυγόνο και είναι πιο δύσκολο σε ηλικιωμένους ασθενείς να βγουν από το Νοσοκομείο ακόμη κι αν η λοίμωξη βρίσκεται σε μια ύφεση”.

«Κλειδί» για την πανδημία στην Κρήτη ο ήπιος χειμώνας

Η πανδημία βρίσκεται σε έξαρση σε όλη τη χώρα, ωστόσο μέχρι σήμερα στην Κρήτη έχει παρατηρηθεί μια ηπιότερη εικόνα συγκριτικά με άλλες περιοχές της χώρας σε ότι αφορά την ένταση της πανδημίας. Αυτό, όπως τόνισε η κα Ιωαννίδου οφείλεται στις πιο ευνοϊκές συνθήκες που διαμορφώνει ο ήπιος χειμώνας στο νησί αφού επιτρέπει την μείωση του συγχρωτισμού αλλά και την εφαρμογή απλών μέτρων που μπορούν να συμβάλλουν σημαντικά στην αποφυγή της μετάδοσης.

Ένας από τους παράγοντες αυτούς είναι η δυνατότητα καλού αερισμού των χώρων ακόμη και στη διάρκεια της χειμερινής περιόδου. Συγκεκριμένα, η κα Ιωαννίδου τόνισε: “Ο κόσμος είναι περισσότερο έξω στην Κρήτη, έχει τη δυνατότητα να έχει ανοιχτά παράθυρα και σε κοινούς χώρους και στη δουλειά. Ο αερισμός είναι ένας πολύ σημαντικός παράγοντας αν και υποτιμάται και υπάρχουν μελέτες που δείχνουν ότι αν είναι έξι άνθρωποι χωρίς μάσκες σε ένα κλειστό χώρο από τους έξι μπορεί να νοσήσουν οι τέσσερις. Αν είναι με μάσκες μπορεί να νοσήσουν δύο η τρεις ενώ αν είναι με ανοιχτά παράθυρα μπορεί να μην νοσήσει κανένας. Άρα πρόκειται για έναν πολύ σημαντικό παράγοντα, το έξω, τα ανοιχτά παράθυρα, ο μη συγχρωτισμός σε κλειστό χώρο δεν είναι λίγο. Επομένως ακόμη κι όταν έρθει ο χειμώνας, είναι πιο ήπιος εκτός από το ότι έρχεται με μια μικρή καθυστέρηση. Αυτό εξηγεί και η μικρή κάμψη που υπάρχει στον κορωνοΐό στη διάρκεια του καλοκαιριού, το είδαμε αυτό και από την άλλη το νησί της Κρήτης έχει μια σχετική απομόνωση και οι μετακινήσεις είναι λιγότερες. Αυτές είναι ορισμένες από τις εξηγήσεις που δίνονται γιατί η Κρήτη έχει πιο ήπια εικόνα σε ό,τι αφορά την πανδημία”.

ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΑΠΟΝΗΣΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΝΑΡΡΩΣΗ

Δεν είναι λίγες οι περιγραφές ασθενών που έχουν νοσήσει από κορωνοΐό και που περιγράφουν, ιδιαίτερα αν έχει χρειαστεί να νοσηλευτούν, την εμπειρία ως μια δραματική κατάσταση. Όπως εξήγησε η κα Ιωαννίδου η καταπόνηση σωματική και ψυχική είναι μεγάλη και αρκετοί ασθενείς εμφανίζουν συμπτώματα και μετά την ανάρρωση. Όπως τόνισε η ίδια η κατάσταση αυτή περιγράφεται και ως “σύνδρομο μετά τον κορωνοΐό”, το οποίο όπως τόνισε έχει ποκίλα σωματικά και ψυχολογικά συμπτώματα. “Υπάρχει καταγεγραμμένο και το σύνδρομο μετά τον κορωνοΐό. Είναι ένα σύνδρομο το οποίο περιλαμβάνει και την σωματική και την ψυχική σφαίρα. Άνθρωποι οι οποίοι αναρρώνουν απο τον κορωνοΐό πάρα πολύ συχνά έχουν συμπτώματα όπως μυαλγίες, υποτροπή, κεφαλαλγία, μεγάλη καταβολή και ψυχολογικά συμπτώματα τα οποία σχετίζονται και με τις συνθήκες νοσηλείας. Σκεφτείτε ότι υπάρχουν άνθρωποι που έχουν μείνει δεκαπέντε μέρες ολομόναχοι μέσα σε ένα δωμάτιο και με το στρες και τον φόβο του τι θα γίνει με μια άγνωστη νόσο που ξέρεις ότι μπορεί να εξελιχθεί άσχημα. Είναι λοιπόν σε ένα δωμάτιο νοσοκομείο, όπου μπαίνουν άνθρωποι με στολές και αισθάνονται εντελώς μόνοι και αυτό είναι πάρα πολύ δύσκολο. Η καραντίνα στο σπίτι δεν είναι τίποτα μπροστά σε αυτό και είναι δύσκολο και για το προσωπικό να μπορεί να έχει μια επαφή όταν τρέχει να προλάβει να τα κάνει όλα και να μπορέσει να βοηθήσει και στο ψυχολογικό σκέλος. Όλα αυτά αφήνουν τα σημάδια τους τα οποία πολλές φορές ακολουθούν σε δύσκολες καταστάσεις και μετά την ανάρρωση” επεσήμανε η λοιμοξιολόγος.

Παράλληλα, αναφέρθηκε και στο στιγματισμό ατόμων που έχουν νοσήσει από κορωνοΐό, το οποίο μπορεί να επιφέρει μια επιπλέον δυσκολία στον ασθενή ο οποίος έχει ήδη ταλαιπωρηθεί από τον ιό. Όπως εξήγησε η κα Ιωαννίδου: “Πλέον ένα σημαντικό σκέλος είναι και το στίγμα του ανθρώπου που έχει νοσήσει. Βλέπουμε περιστατικά και δυστυχώς ο κόσμος έχει αυτή την αντιμετώπιση, όπως το περιστατικό στη Θεσσαλονίκη με τη νοσηλεύτρια που δεν της νοίκιαζαν το σπίτι επειδή δούλευε σε νοσοκομείο αναφοράς, υπάρχει ένα στίγμα για τη νόσο αυτή που φυσικά όσο γενικεύεται πιστεύω ότι αμβλύνεται η εντύπωση αυτή παρ όλα αυτά ο κόσμος φοβάται και ο φόβος αυτός γεννά ανησυχητικά αντανακλαστικά”.

Μέτρα και τα Χριστούγεννα

Εν όψει των Χριστουγέννων έμφαση δίνεται στην τήρηση των μέτρων με στόχο την αποφυγή της αυξημένης μετάδοσης εντός της οικογένειας κυρίως σε ηλικιωμένους. Σε ό,τι αφορά το τι θα πρέπει να ισχύσει ιδιαίτερα για όσους φτάνουν από άλλες περιοχές η κα Ιωαννίδου υπογράμμισε: “Ο κόσμος έχει την αίσθηση ότι αν κάνει το τεστ και είναι αρνητικό μπορεί να πάει στους δικούς του χωρίς πρόβλημα. Στην πραγματικότητα ξέρουμε ότι ο ιός θέλει μια επώαση αρκετών ημερών και μπορεί να το έχεις κολλήσει από οπουδήποτε επομένως δεν μπορεί κάποιος να είναι σίγουρος ότι τις επόμενες ημέρες δεν θα αναπτύξει συμπτώματα και δεν θα έχει μεταδοτικότητα. Άρα το βασικό είναι ότι πρέπει να βάλουμε στο μυαλό μας ότι η ζωή μας με τους δικούς μας ανθρώπους έχει αλλάξει και πρέπει και στο σπίτι με τους δικούς μας ανθρώπους να τηρούμε τα μέτρα. Αυτό είναι που θα μας σώσει και όχι τα αλλεπάλληλα τεστ. Με τους ηλικιωμένους και τις ευάλωτες ομάδες καλό είναι να φοράμε τη μάσκα, να πλένουμε τα χέρια, να ανοίγουμε τα παράθυρα και να τηρούμε όσο γίνεται τις αποστάσεις. Σίγουρα ο συγχρωτισμός σε ένα σπίτι δεν σε εξασφαλίζει όμως έχουμε δει ότι ακόμη και άνθρωποι που μένουν μαζί και τηρούν τα μέτρα δεν κολλάει ο ένας τον άλλον. Επομένως θα πρέπει να κάνουμε υπομονή για τα επόμενα Χριστούγεννα”.

Τι ισχύει για ύποπτα κρούσματα

Πολλά είναι τα ερωτήματα και με αφορμή τον πρόσφατο θάνατο ενός 66χρονου στο Νοσοκομείο Ρεθύμνου, ο οποίος βρισκόταν στην κλινική Covid ως πιθανό κρούσμα κορωνοΐού, για το τι ισχύει με τα ύποπτα κρούσματα.

Όπως εξήγησε η κα Ιωαννίδου όλα τα εμπύρετα αντιμετωπίζονται ως ύποπτα κρούσματα, καθώς και όσοι αναμένουν τα αποτελέσματα των τεστ και διερευνώνται για κορωνοΐό. Πιο συγκεκριμένα:

“Όταν έρθει ένας ασθενής που έχει συμπτώματα τα οποία θα μπορούσαν να είναι κορωνοΐός, αλλά θα μπορούσαν επίσης να είναι και οποιαδήποτε άλλη λοίμωξη του αναπνευστικού ή μια άλλη λοίμωξη με άλλη εστία. Αυτό όμως δεν μπορεί κανείς να το ξέρει. Άρα όλοι οι ασθενείς που προσέρχονται με εμπύρετο, όταν δεν είναι τελείως εμφανές από που προκύπτει- όπως μια φλεγμονή στο πόδι που να δικαιολογεί το εμπύρετο για παράδειγμα τότε δεν είναι ύποπτο γιατί είναι εμφανές- Ωστόσο σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση που δεν ξέρουμε από που προκύπτει ο πυρετός ή υπάρχουν συμπτώματα από το αναπνευστικό τότε αυτός ο ασθενής θεωρείται ύποπτος. Για να προφυλασσόμαστε λοιπόν ακόμη περισσότερο, ο ασθενής αυτός μπαίνει στην κλινική Covid σε ξεχωριστή πλευρά, δηλαδή εκεί που μπαίνουν τα καθαρά περιστατικά τα οποία νοσηλεύονται μόνα τους και εκεί μένει μέχρι να διαπιστωθεί αν όντως είναι θετικό ή αρνητικό το τεστ. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί ένας ασθενής να βγάλει ένα θετικό τεστ ενώ έχει κάτι άλλο, δηλαδή ασυμπτωματικός σε σχέση με τον covid αλλά να είναι στο Νοσοκομείο για άλλο λόγο. Και σε αυτή την περίπτωση αυτός θεωρείται μεν θετικός αλλά δεν θεωρείται ότι πάσχει από κορωνοΐό. Έτσι λοιπόν αν κάποιος μπει στο Νοσοκομείο ή νοσηλεύεται ήδη και αυτός ο ασθενής για κάποιον άλλο λόγο υγείας αποβιώσει, δεν θεωρείται ότι πέθανε από αυτό το λόγο επειδή είχε ένα θετικό τεστ. Ένα ύποπτο περιστατικό που δεν έχει επιβεβαιωθεί αλλά έχει μεγάλη κλινική πιθανότητα να έχει κορωνοΐό  τότε και αυτός είναι ύποπτος και αν αποβιώσει με αρνητικό τεστ θεωρείται ύποπτος, και παρά την υποψία δεν θεωρείται ότι πέθανε από κορωνοΐό. Καταλαβαίνετε ότι δεν είναι δεδομένο ότι αν κάποιος έχει ένα θετικό τεστ και πεθάνει αυτό οφείλεται στον κορωνοΐό και το αντίστροφο”.